بررسی منظر شهری

توضیحات

بررسی منظر شهری
نویسندگان : مهندس وحید زمان زاده،مهندس علی دربان،مهندس امین سلیمانی
پیشگفتار
در شهرهاي در حال توسعه که سرعت رشد و توسعه در بافت مرکزي شهر همگام با
بافتهاي پیرامونی نیست، مسئله توسعه نامتوازن و غیر یکپارچه پیش میآید که این
عدم توازن منجر به عدم تعادل و ناپایداري بافتهاي شهري شده و وزنه هاي نابرابر
سنگین و سبک ترافیک سواره و پیاده را پیش رو میگذارد. در نگاهی عمیق تر به
موضوع متوجه عدم توازن در دیگر ابعاد اجتماعی و فرهنگی در شهر خواهیم شد چرا که
این رشد نا متعادل خواه، نا خواه جابجایی جمعیت و مشکلات جدي آن را در پی خواهد
داشت. در دهه هاي اخیر تلاشهایی در جهت بروز رسانی بافت قدیم صورت می گیرد
ولی همچنان به صورت تک بعدي به این مسئله نگاه شده و عمدتاً در جهت رفع معضل
ترافیک مرکز شهر میباشد. نتیجه این تلاشها تحت عنوان گشایش معابر شهري در
بافتهاي قدیمی صورت گرفته که با خود امکانات و مشکلاتی را به همراه دارند. در دهه
هاي اخیر به دلیل توجه تک بعدي به مسایل کمی معماري و طراحی شهري، مدیران
شهري از توجه به ابعاد کیفی فضاهاي شهري دور مانده اند. این مسئله از سویی و از
سویی دیگر تزاید استفاده بی رویه و بی نظام از اتومبیل باعث شده است ارائه خدمات
براي تردد سواره در کشورمان امري بدیهی تلقی گردد. این در صورتی است که در
جوامع پیشرفته از راهبرد معکوس در جهت نایل آمدن به فضاي شهري مطلوب بهره
گرفته میشود. این در حالی است که گذشته از جوامع پیشرفته، کشورهاي همسایه نیز
این اصل طراحی شهري را پذیرفته اند که حتی الامکان از ورود اتومبیل به مرکز شهر
جلوگیري نموده و خروج از آن را ساده نمایند. علاوه بر اینکه این نوع گشایش معبر و
هندسه معبر گشوده شده با ساختارهاي حرکتی و استخوان بندي شریانی شهر اختلافات
فراوانی را دارد. در این دوره از تاریخ که کشورمان از شرایط اقتصادي مساعدي برخوردار
نیست جراحی بافت شهري و عدم توانایی در اتمام عملیات اجرایی کاري بیهوده و
دردآور محسوب می شود. چرا که نمونه هایی از این اقدامات در سطح شهرها به وفور
دیده می شود. در این میان به نظر می رسد چارچوب قابل اتکایی که طرح هاي نوسازي
بتواند هویت شهر و محله ها را تداوم بخشد تئوري منظر شهري است که با نگاهی
جامع نگر می تواند ارتباط معناداري بین انسان و محیط برقرار نماید. سیما و منظر شهري
اولین چیزي است که مردم با آن ارتباط برقرار کرده و خاطرات خوب و بد را در بستر آن
می سازند. عوامل بسیاري می توانند در شکل گیري سیماي زیبا از خیابان مؤثر باشند که
از جمله آن ساخت و سازهاي جدید در بافت هاي فرسوده و چند و چون این ساخت و
سازها است. این که چه مصالحی در طراحی این بدنه ها مورد استفاده قرار گیرد، این که
در طراحی بدنه از چه الگویی استفاده شود، این که چگونه بدنه یک خیابان با بدنه
خیابان هاي اطراف و در کل با شهر مرتبط گردد، این که رنگ و نور در افزایش
کیفیت هاي بصري خیابان چه تأثیري دارند و این در حالی است که در ایران ارائه الگویی
براي طراحی بدنه خیابان هاي شهري به بعد از احداث آن ها موکول می شود و این امر
همواره دو پیامد اصلی خواهد داشت. اول اینکه براي مدت طولانی شهروندان شاهد
سیماي نامتوازن و زننده از خیابان خواهند بود که در بلند مدت آثار اجتماعی خود را
نشان خواهد داد و دوم براي اینکه سریع تر به نتیجه برسیم متوسل به ساخت و سازهاي
طراحی نشده، اجالتی، فکر نشده و بدون اندیشه خواهیم شد.
علی دربان
برای خرید نسخه چاپی اینجا کلیک کنید