توضیحات

فقه و فقیر

سوری رمضانپور

(چاپ دوم-ویرایش دوم)

بحث و بررسی اجتماعیات در اسلام از جمله ضرورت‌های مهم جامعه اسلامی است. بحث فقـر و فقیر نیز یک مسأله اجتماعی، اقتصادی و فرهنگی می‌باشد و اگـر مـدیریت صـحیح در ایـن زمینـه صورت نگیرد، زمینه‌ساز مشکلات سیاسی خواهد بود. پژوهش‌هایی در این زمینـه بـه شـناخت الگوی اجتماعی اسلامی کمک می‌کند و نویسنده در تلاش بوده با گردآوری مباحث مربوط به بحث فقر اقتصادی و احکام فقهی مربوط به آن و راهکارهایی که براساس آیات و روایات ارائه گردیده، اثرات و نتایج مثبتی که درقبال اجرای این راهکارها درجامعه، به‌بار می‌آید را به رشته تحریر درآورد.
هدف دین مبین اسلام، تربیت انسان نمونه و جامعه نمونه به‌منظور رسـیدن انسـان بـه سـعادت واقعی است و راه رسیدن به هدف موردنظر از زندگی جمعی انسان مـی‌گـذرد. ازایـن‌رو خداونـد انسان‌های نمونه و اسوه را به‌منظور تربیت و هدایت انسان‌های دیگر بر می‌گزیند و به‌همـین سـبب می‌توان یکی از علل اصلی و مهم فرستادن انبیاء را توجّه و عنایت خداوند متعال به زنـدگی اجتمـاعی انسان دانست.
جامع بودن اسلام نیز به‌خاطر همین است که از منبع فیض الهی سرچشمه گرفته و جـامع همـه ابعاد حیات و ممات مخلوقات است و یکی از این مخلوقات انسـان اسـت که مهم‌ترین بعد زندگی او، اجتماعی بودن او است.
از جمله جوانب مختلف جامعه انسانی، وجود گروه‌های مشخصی است که بنا به‌دلایل متفـاوت، نیاز به حمایت اجتماعی دارند. گروه‌هایی که امکان تأمین زندگی برایشان میسّر نیست و بر انسان‌های دیگر و جامعه است که نسبت به تأمین زندگی آنان اقدام و نظام خاصّی برای حمایت از آنان تدوین و اجرا کنند.
در اجتماع، غنی و فقیر وجود دارد. شیوه اندیشه این دو گروه متفاوت است و حتّـی دربـاره یک مسأله واحد، یکسان نمی‌اندیشند. چون او در شرایط فقر زندگی می‌کند، و دیگری در حال رفاه و غنـا؛ در جامعه اسلامی مسلمانان باید با یکدیگر، همدردی کنند.
در زمان پیغمبر (صلّی اﷲ علیه و آله و سلّم) وضع عمـومی مـردم بسیار سخت و ناگوار بود. پیامبر نیز سعی می‌کرد مانند بقیّه مسلمانان باشد. دست‌یابی جامع به هر نوع نگرش، از جمله نگرش دینی درباره فقر نیازمند بررسی آن دیـدگاه در سه مرحله زیر می‌باشد:
الف) ترکیب منابع ثروت و نحوه توزیع دارائی‌های اوّلیّه
ب) سهم عوامل تولید
ج) توزیع مجدّد درآمدها
دو مرحله نخست به زمینه‌های پیدایش فقر مربوط شده و سوّمین مرحله نیز به مبارزه با فقر پس از شکل‌گیری آن می‌پردازد. هر تفکّر اقتصـادی بـر اسـاس نـوع نگـرش و شـرایط اقتصـادی خـویش، می‌تواند ابزارهای ویژه‌ای را برای مواجهه و مبارزه با فقرزدایی، نمایان سازد. از دیدگاه دین می‌توان این مبارزه را در سه حوزه بیان کرد:
1. حوزه وظایف توانگران
2. حوزه فعّالیّت دولت
3. حوزه وظایف فقیران.
اسلام به‌گونه‌های مختلفی، توانگران را به یاری مستمندان ترغیب کرده، پاداش‌های اخـروی و کسب رضای الهی را نتیجه دستگیری آنان بر می‌شمارد. دین تلاش می‌کند با گشودن افقی وسیع‌تـر از افق دنیا، انگیزه‌های معنوی را در مؤمنان تغییر دهد.
مخاطبین این کتاب، همه اقشاری هستند که نیاز دارند اطّلاعات موجز و خلاصه درباره احکام فقیر و صدقات را در ابواب مختلف فقهی دریافت کنند. نویسنده کتاب که خود دانش‌آموخته‌ی رشته الهیات (گرایش فقه و مبانی) می‌باشد، مطالبی را با زبان شیوا و فصیح با مراجعه به قرآن و روایات و کتب فقهی و حقوقی نگاشته و تا آنجـا کـه فرصـت اسـت و بضـاعت علمی و امکانات موجود اجازه داده، در این کتاب به تبیین این مسأله مهم، اقدام نمـوده، تـا همه‌ی عزیزان بتوانند از این نوشتار بهره‌مند گردند. ان‌شاءالله.

برای خرید نسخه چاپی کتاب اینجا کلیک نمایید